Güneşten Korunma Rehberi: En İyi Ürünler ve Etkili Yöntemler

UV ışınlarının zararları

UV Işınlarının Zararlı Etkilerinden Korunmak İçin Önlemler

Güneşten koruma faktörü (GKF) Sun Protection Factor (SPF)

Güneşten korunmayı sağlayan preparatlar cilde ulaşan UV ışını miktarının kontrolünü sağlarken güneş yanığı meydana gelmesini önler. Ayrıca kontrollü bir şekilde bronzlaşmayı sağlarlar. Bunu UV ışınlarının zararlı kısımlarını absorbe ederek ve gelen ışınları fiziksel olarak yansıtarak yaparlar.

UV bölgesi UV-A, UV-B, UV-C olmak üzere üç bölgeden oluşmaktadır.

UV-C : 300 nanometrenin altında dalga boyuna sahip olduğundan ozon tabakası tarafından absorblanır. UV-C ışınları cilt için oldukça zararlıdır ve şiddetli ve ani yanıklara sebebiyet verebilirler. Karsinojen özellik gösterirler. Göz için oldukça zararlıdırlar.

Son yıllarda kuzey yarım kürede yüksek oranda ozon hasarı oluştuğu saptanmıştır. Önümüzdeki yıllarda bu hasarın daha da artacağı öngörülmektedir.

UV-B : Güneş yanığından asıl sorumlu olan bölgedir. Meydana gelen kızarıklıklar 12-24 saat içerisinde en yüksek seviyeye ulaşır. Ancak sonraki birkaç gün içerisinde geçer.

Uzun süre ve tekrar tekrar güneşe maruz kalmak cildimize zarar verebilir. Cildin altındaki yağ tabakası azalır , kollajen ve elastik fiberler etkilenir. Bu durum cildin erken yaşlanmasına yol açar ve ilerleyen dönemlerde cilt kanseri riskini artırabilir. Bunlara karşın vücutta D vitamini sentezinin gerçekleşmesi için her gün güneşin dik geldiği saatlerde 15 dakika kadar doğrudan güneşlenilmesi önerilmektedir.

UV-A : Diğer bölgelere göre güneş yanığına sebebiyet verme olasılığı düşüktür. Bu ışınlar, suyla temas ettiğinde oksijenin yapısını değiştirerek zararlı oksijen moleküllerinin ortaya çıkmasına sebep olurlar cildin üst tabakasına ve deriye zarar verirler. Dolayısıyla güneşten korunmak için seçilecek ürünlerin UV-A ve UV-B'ye karşı koruyucu özelliklere sahip olduğundan emin olunmalıdır.

UV Işınlarının Zararları

• Güneş yanığı ve kızarıklık

• Cilt lekeleri ve koyulaşma

• Güneş alerjileri

• Cildin erken yaşlanması

• Bağışıklık sisteminin zayıflaması

• Cilt kanseri riski

• Göz sağlığı sorunları ve katarakt

UV Işınlarının Zararlı Etkilerinden Korunmak İçin Önlemler

Güneş ışığına maruziyetin giysilerle engellenmesi : Geniş kenarlı şapkaların ve şemsiyelerin kullanılması, dokuması sık olan elbiselerin tercih edilmesi ve UV geçirmeyen güneş gözlüklerinin kullanılması maruziyetin engellenmesinde rol oynar.

Güneşe maruz kalınan zaman tercihi : Işınlar özellikle 11.00 -14.00 saatleri aralığında en yüksek seviyededir. 10.00-15.00 saatleri arasında güneşe çıkılmaması önerilmektedir.

• Uzun süreli güneş banyosundan sakınılmalı.

• Benler ve diğer değişikliklerin tespitinin sağlanabilmesi için deri düzenli olarak kontrol edilmelidir.

• Uygun güneşten koruyucu ürünlerin tercih edilmesi önemlidir.

• Bulutlu günler UV ışınlarının şiddetini azaltsa da hissedilen ısı hissini de azaltacağından farkında olmadan güneşte daha uzun süre kalmaya sebep olabilirler.

• Güneş ışınları yalnızca doğrudan değil aynı zamanda çevredeki yüzeylerden de yansıyarak etki gösterirler. Yansıdıklarında ışınlar daha da güçlenmektedir. Hava güneşli olmasa bile dışarıda bulunulan her an güneş kremi kullanılmasının önemli olduğu vurgulanmaktadır. Güneş kreminin yıl boyu düzenli olarak kullanılması önerilmektedir.

Çim UV-B ışınları %3 oranında,

Kum yaklaşık %25,

Su yaklaşık %5 ,

Kar ise %50-95 gibi yüksek bir oranda UV ışınlarını geri yansıtır.

UV ışınlarının yaklaşık %75'i 2 metre kadar derinlikteki sulara ulaşabilir. Uzun süre boyunca yüzmek, saçılan ve yayılan ışınlar nedeniyle yanık riskini artırmaktadır.

Yüksek rakımlarda da güneş yanığı riski her 300 metre yükseklik artışında %4 oranında artar.

Güneşten korunmak için şemsiye altında kalmak ve yalnızca bulutları havalarda dışarda bulunmak yeterli olmamaktadır. Güneş kremi, koruyucu giysiler ve geniş şapkaların kullanılması önerilmektedir.

Güneşten koruma faktörü (GKF) Sun Protection Factor (SPF)

SPF, kullanılan güneş kreminin UVB ışınlarını ne ölçüde önlediğini gösterir. Dermatologlar tarafından 30 ve üzerindeki SPF değerine sahip güneş kremlerinin tercih edilmesi önerilmektedir.

Güneş kreminden beklenen etkinin görülebilmesi için doğru uygulama yöntemiyle ve doğru miktarda kullanılmalıdır. Göz kapakları hariç tutularak tüm cilt yüzeylerini kaplamak için 2 yemek kaşığı veya 30 ml kadar güneş kremi uygulanması uygundur.

Güneş kremininin en az iki saatte bir ve terledikten, yüzdükten sonra tekrar kullanılması önerilmektedir.

Bazı güneş kremleri her ne kadar suya dayanıklı olarak pazarlansa da gerçekten de tamamen su geçirmez olmadıkları ortaya konmuştur.

UV koruma faktörlü giysiler güneş kremine katkı sağlayabilir ve diğer standart kıyafetlere göre güneşten daha fazla korunmayı sağlarlar.

UV koruma faktörlü giysilerden UPF (Ultraviolet Protection Factor) 30, UPF 50 veya daha yüksek korumaya sahip giysiler tercih edilebilir.